سیمای گمشده زنان دررسانه
با نگاهی به حوادث و اخبار این روزها نشان میدهد مدتهاست زنان قهرمان اخبار زرد رنگ رسانهها شدهاند و سیمای راستین آنها را نمیتوان از میان این غبار ابتذال به روشنی دید.
نمونهاش تصادف پورشه زرد رنگ که پررنگترین چهره در این حادثه یک دختر جوان بود، زیرا بیدرنگ شبکههای مجازی لبریز شد از نظر خوانندگانی که درباره او اظهار نظر میکردند، اما ریشه این مسأله در کجاست؟
زنانه و مردانه کردن افراطی مسألهها!
ژیلا حضرتی، پژوهشگر اجتماعی میگوید: بی هیچ اغراقی زنان گامهای مؤثری در زمینه رشد خود و جامعه برداشتهاند وتوان مضاعفی برای مشارکت جدیتر درآینده نیز دارند، اما مهمترین مشکل در زمینه مشارکت و بروز توانمندیهای زنان مرز بندیهای جنسیتی است، زیرا براساس نگاهی غیرکارشناسانه و نا آگاهانه نسبت به وضعیت جامعه زنان، فرصتهای موجود را زنانه و مردانه کرده و برای هریک تعاریفی کلیشهای ارایه کردهایم. درحالی که تنوع نقشها و وظایف درجامعه مدرن، این مرزبندیها را بر نمیتابد و تجربه نشان داده بسیاری از برنامهریزیهایی که براساس این مرزبندی صورت گرفته ، ناکار آمد بوده است.
وی میافزاید: برخی طرفداران حقوق زنان تصور میکنند با این نگاه میتوان فرصتهای بیشتری به زن داد که در واقع چنین نیست . از این رو برای بهبود وضعیت مشارکت زنان در جامعه باید زن و مرد را ابتدا یک انسان دانست و نیازها و تواناییها را براین اساس تعریف کرد و زمینه فعالیت در این بسترها را فراهم ساخت.
وی با انتقاد از سیمای زنان در رسانههای گوناگون میگوید: با نگاهی به برنامههای رسانهای و حتی تصمیم گیریهای مدیران به وضوح میتوان دریافت این افراد و دستگاهها هیچگونه شناخت واقعی از زنان ندارند و برای آنها هنوز هم زن موجودی مصرف گرا و بی خرد و سطحی نگر است، درحالی که زن امروز با جدیت حضور خود را در عرصههای گوناگون اثبات کرده است .
ضرورت بازنمایی نقش زنان
پردیس عامری ، کارشناس ارشد مطالعات زنان نیز با تاکید بر سیمای کمرنگ زنان در رسانهها میگوید: متاسفانه زنان با اینکه در سالهای اخیر تلاشهای زیادی کردهاند و دستاوردهای مطلوبی نیز درعرصههای گوناگون به دست آوردهاند، اما از نظرها پنهان ماندهاند. از این رو با توجه به ساختار فرهنگی سنتی غالب، بسیاری از کارها و اقدامهای زنان ، مسایل و مشکلات آنها نادیده گرفته میشود و بازنمایی صحیح نمیشود. از طرفی حضور زنان در ساختار قدرت، بخصوص زنانی که به واقع به دنبال افزایش مشارکت و رفع موانع جنسیتی و توانمندسازی باشند، همچنان بسیار کم است. از آنجا که در بهترین حالت باید حل مسایل و روشنگریهای زنان توسط زنان و مراکز زنان صورت گیرد، این موضوع از نظر من یکی از دلایل اصلی غفلت از زنان در جامعه است.
تصویر بانوان در رسانه ملی
براساس آمار موجود، زنان فقط 9 کرسی از 295 کرسی مجلس شورای اسلامی را از آن خود کردهاند. این درحالی است که توانمندیهای آنان را نمیتوان انکار کرد . چندی پیش سونیا پوریامین ، مشاور رسانهای وزیر صنعت، معدن وتجارت درجمع گروهی از بانوان کار آفرین کشور با تأکید بر نقش رسانهها در ارایه تصویر واقعی زنان درتوسعه گفت: صاحبنظران متعددی بر اثر بخشی رسانهها در تغییرات اجتماعی تأکید داشتهاند اما با وجود تعدد ابزارهای رسانهای هنوز هم تلویزیون به دلیل تصویری بودن و حجم اثرگذاری ، گستردگی مخاطب وسهولت دسترسی همچنان تاثیرگذارترین رسانه در کشور ما و جهان به شمار میآید، اما سهم زنان از حضور در این رسانه چقدر است؟ اغلب زنان در برنامههای این رسانه در کسوت پزشک و خانه دار و یک کارشناس دیده میشوند، اما چرا زنان به عنوان سیاستمدار و یا کارآفرین دعوت نمیشوند؟
بیتوجهی زنان به خود
این فعال رسانهای تأکید میکند: بخشی از غفلت نسبت به زنان توانمند به دلیل بی توجهی زنان به خود است، چنانکه اکنون بیش از12 میلیون زن با سواد در جامعه وجود دارد، ولی پنج مجله تخصصی برای این گروه وجود ندارد زیرا زنان خود نیز ترجیح میدهند نشریات خانوادگی را تهیه کنند . این درحالی است که دریک کشور توسعه یافته اگر یک خانم مغازه کوچکی افتتاح کند زنان آن شهر ترجیح میدهند از این مغازه خرید کنند تا فعالیت این فروشنده زن ادامه پیدا کند. از این رو باید در نخستین گام بانوان تلاشهای خود را رسانهای کرده و نمایش دهند . همچنین باید در تشکلهای مختلف بانوان توانمند معرفی و بر حضور زنان تأکید شود نه اینکه لیاقتش را دارند، بلکه این امر یک ضرورت اجتماعی در راستای توسعه کشور به شمار میآید. ازاین رو فرصت آزمایش وخطا وجود ندارد و مردان و زنان همدوش هم باید تلاش کنند.
زنان چرخ پنجم نیستند
اگر چه گفته مىشود شمار مدیران زن شاغل در دستگاههاى دولتى با 36/63 درصد رشد از 726 نفر در سال 75 به 1186 نفر در سالهای اخیر رسیده، اما هنوز سهم زنان از مناصب مدیریتى 9/2 درصد برآورد میشود.
پردیس عامری، پژوهشگر اجتماعی تأکید میکند: همانقدر که نمیتوانیم نسبت به مرگ دختر جوان در خودرو لوکس بیتفاوت باشیم، همانطور هم نمیتوانیم نسبت به مسایل زنان که به نظر مهمتر میرسند بیتفاوت باشیم. زیرا مسایل عمده در حوزه زنان، میتوانند به یکاندازه اما در سطوح مختلف آسیب زننده باشند. اما به نظر من میزان توجهی که در برهههای مختلف زمانی به مسایل مختلف زنان دیده میشود بسته به رویکردهای مسؤولان وقت، همواره دستخوش تغییر است. چنانکه هر زمان مسؤولان بیشتر به مسایل عمده حوزه زنان همچون مشارکت، اشتغال، آموزش، نفی خشونت و .. توجه داشتهاند، به طور طبیعی بازخوردها در جامعه هم بیشتر بوده است.
- ۹۴/۰۳/۱۹